آفتاب سوختگی در گیاهان

تغییرات اقلیمی، گرم شدن کره زمین، کاهش بارندگی، خشکسالی های متوالی، کاهش رطوبت هوا و وزش بادهای گرم موجب بروز برخی ناهنجاری های فیزیولوژیکی مانند آفتاب سوختگی، توقف رشد، کاهش کیفیت و بازار پسندی محصول می شود.

در اثر تابش شدید نور خورشید و افزایش دمای هوا بافت های زنده و در حال رشد گیاهان، آفتاب سوخته شده و دچار آسیب می شوند و گاهی در موارد شدیدتر گیاهان به طور کامل از بین می روند. آسیب های اولیه عارضه ی آفتاب سوختگی شامل تغییر رنگ و یا سوختگی سطحی میوه ها بوده، ولی در حالت شدیدتر پوست میوه به طور کامل قهوه ای یا سیاه شده و محتوای آب محصول خشک می شود.

قسمت های آفتاب سوخته و مرده، شل شده و از گیاه جدا می شوند و از طریق شکاف و ترک خوردن پوست آفات و بیماری ها وارد شده و گیاه را درگیر می کنند. این عوامل از بافت های آسیب دیده به سمت بافت های سالم حرک کرده و به آنها خسارت می زنند. در ادامه علائم و روش های درمان آفتاب سوختگی بیان شده است پس با ما همراه باشید.

علائم آفتاب سوختگی در گیاهان:

تیرگی و مردگی بافت های تنه. بافت های دچار آفتاب سوختگی را اگر با ناخون کمی خراش دهید تیرگی و مردگی بافت ها قابل مشاهده می باشد.

تفاوت بافت سالم با آفتاب سوخته

• بافت های گیاه دچار آفتاب سوختگی به راحتی خم شده و شکسته می شوند.
• خشکیدگی و پژمردگی برگ ها
• بروز لکه های سفید یا تیره بر روی برگ ها
• بروز لکه های قهوه ای یا سوختگی بر روی تنه و ساقه گیاهان دچار آفتاب سوختگی
• سقط شدن میوه ها و یا پوک و بی مغز شدن آنها در درختانی مانند گردو و پسته
• پوسته پوسته شدن تنه یا ترک تنه. مخصوصا در درختان با تنه تیره مانند گیلاس رایج می باشد که خود این عامل باعث ورود آلودگی و بیماری های قارچی شده و در نهایت منجر به خشک شدن درخت می شود.
• کاهش کیفیت میوه و از دست دادن طراوت آنها
• کاهش عملکرد و بازارپسندی محصول

علائم خسارت آفتاب سوختگی در میوه

پیشگیری و  درمان آفتاب سوختگی در گیاهان:

1. عدم هرس سنگین در تابستان. اگر هرس سنگین در تابستان انجام نشود، شاخ و برگ ها بر روی قسمت های مختلف سایه انداخته و میزان آفتاب سوختگی را کاهش می دهد.
2. خاک های شنی که به سرعت رطوبت خود را از دست می دهند، نیازمند افزایش ماده آلی خاک و کوتاه شدن دور آبیاری می باشند. اگر دور آبیاری کوتاه شود میزان رطوبت خاک به حد کافی بوده و درختان کمتر دچار آفتاب سوختگی می شوند.
3. در مناطقی که در معرض آفتاب سوختگی هستند، استفاده از ارقام مقاوم به طور مثال ارقام دارای پوست ضخیم به کنترل و کاهش آفتاب سوختگی کمک می کند.
4. استفاده از رنگ محافظ تنه. رنگ های محافظ تنه باعث کاهش دمای تنه، منعکس کردن نور خورشید و کاهش خسارت آفتاب سوختگی می شود.
5. استفاده از ترکیباتی مانند کائولین البته از نوع مرغوب آن، به صورت محلول پاشی به منظور کاهش اثرات آفتاب سوختگی تا حدودی موثر می باشد. كائولين به عنوان يک ماده بی خطر در كشاورزی ارگانيک، برای كاهش اثرات آفتاب سوختگی بر روی ميوه ها شناخته شده است. محلول پاشی با كائولين دمای سطح ميوه را كاهش می دهد و باعث بهبود رنگ در محصول و كاهش آفتاب سوختگی می شود.
6. استفاده از تورهای سایبان در باغ به منظور کاهش شدت نور خورشید در اواسط روز. تورهای سایبان تا حدود 20 درصد سایه دهی ایجاد می کنند.

کود آفتاب سوختگی:

برنامه غذایی گیاهان می بایست اصولی و طبق برنامه درست و مشورت با کارشناس گیاهپزشک باشد. تنظیم دوره های آبیاری و مصرف یکسری از ترکیبات مانند پتاس بالا و یا سیلیکات پتاسیم در دوره ی رشدی گیاهان به منظور افزایش غلظت شیره ی سلولی و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش های محیطی، تا حدودی بر کنترل پدیده آفتاب سوختگی موثر می باشد.