حشرات مفید در کشاورزی

کشاورزان و باغداران برای کنترل آفات و بیماری های مزارع و باغ خود همیشه به دنبال راهی بودند تا علاوه بر کاهش هزینه، خسارت کمتری نیز به محصولات وارد شود. مبارزه بیولوژیک و استفاده از حشرات شکارگر آفات یکی از روش های از بین بردن آفات و تخم آنها می باشد. این حشرات مفید به آفات حمله می کنند و با تغذیه از آنها، باعث نابودی آفات می شوند. حشرات مفید در کشاورزی به سه دسته شکارگر، گرده افشان و انگلی تقسیم می شوند.

حشرات شکارگر با شکار آفت و تغذیه از آن و حشرات انگلی با تخم ریزی و ترشخ موادی درون بدن آفت یا تخم آن باعث از بین رفتن آنها می شوند. حشرات مفید گرده افشان از شهد و شیره ی گل ها تغذیه کرده و با افزایش گرده افشانی سبب بهبود عملکرد محصولات باغ می شوند.

مبارزه بیولوژیک در حال حاضر بسیار مورد توجه کشاورزان و باغداران قرار گرفته است زیرا در مبارزه بیولوژیک با استفاده از حشرات مفید به جای سموم شیمیایی، هزینه کنترل آفات و مبارزه با آنها کاهش می یابد و همچنین با عدم مصرف سموم شیمیایی محصول سالم تری تولید می شود. حشرات مفید در کشاورزی مانند کفشدوزک، زنبور تریکوگراما، بالتوری سبز، سن شکارگر، آخوندک و … برای مبارزه با آفات می توانند تا حدودی موثر واقع می شوند.

انواع حشرات مفید در کشاورزی:

 کفشدوزک:

کفشدوزک هفت نقطه ای و کفشدوزک کریپتولموس، از حشرات مفید باغ هستند که جهت کنترل آفاتی از قبیل شپشک آرد آلود و بالشتک مرکبات، شته و … در مبارزه بیولوژیک با آنها مورد استفاده قرار می گیرند. کفشدوزک در تمام مراحل زندگی خود از لاروی تا حشره ی کامل شکارچی بوده و از انواع آفات شته، شپشک، سفید بالک، کنه، لارو بالپولک دارها و حتی تخم این آفات تغذیه می کند.

یک کفشدوزک بالغ در طول زندگی خود می تواند حدود 2000 عدد شته را بخورد و تا حد زیادی به کنترل این آفت کمک کند. این حشرات اگر غذا و آفات به اندازه کافی در دسترس آنها نباشد برای ادامه حیات به مناطق دیگر مهاجرت می کنند.

حشرات مفید در کشاورزی (شیخك یا آخوندک):

آخوندک یکی دیگر از حشرات مفید در مبارزه بیولوژیک می باشد. این حشره برای باغچه، گل و گیاهان بسیار مفید است. آخوندک در مراحل پورگی و حشره کامل به منظور ادامه حیات از حشرات دیگر تغذیه می کنند. میزبانان این حشره زنجره، مگس، جیرجیرک، عنکبوت، ملخ، سیرسیرك‌ها، زنبورها، پروانه‌ها، شته و … می باشند.

این حشرات به دنبال طعمه نمی روند و منتظر می مانند تا آفت در دسترسشان قرار گیرد به همین دلیل اگر با کمبود مواد غذایی رو به رو شوند از هم نوع خود تغذیه می کنند.

زنبور شكارگر تریکوگراما:

زنبور شکارگر تریکوگراما از حشرات مفید باغ بوده که در مبارزه بیولوژیک مورد استفاده قرار می گیرد. میزبانان این زنبور شکارگر پروانه ها و کرم ساقه خوار برنج، کرم غوزه پنبه، کرم ساقه خوار ذرت، کرم برگ خوار برنج و … می باشند. این زنبور تخم خود را در بدن یا تخم میزبان خود قرار می دهد و در تمام مراحل زندگی از محتویات بدن میزبان تغذیه کرده و آن را نابود می کند. گاهی زنبور تریکوگراما خود به طور مستقیم طعمه خود را شکار می کند و از آن تغذیه می کند.

 آسیابک:

آسیابک بسیار شبیه سنجاقک می باشد و گاهی با آن اشتباه گرفته می شود. آسیابک معمولا جثه بزرگ تری نسبت به سنجاقک ها دارد و همچنین آسیابک دارای دو جفت بال است ولی سنجاقک یک جفت بال دارد. آسیابک ها در اطراف استخر و جوی های آب وجود دارند. میزبانان این حشره معمولا پشه ها و انواع مگس ها بوده که در حال پرواز آنها را شکار و تغذیه می کنند.

حشرات مفید کشاورزی (بالتوری سبز):

بالتوری سبز یکی دیگر از حشرات مفید شکارگر می باشد که از میزبانان خود مانند شته، شپشک، شب پره و … تغذیه می کند و باعث کاهش جمعیت این آفات مخرب می شود. این حشره روی برگ، ساقه و شاخه ی درختان تخم گذاری می کند و در تمام مراحل با فرو بردن آرواره های خود در آفت از آنها و شیره های ترشح شده توسط آنها تغذیه می کند. بالتوری زمستان گذرانی خود را به صورت حشره کامل در زیر برگ ها، شاخه ها و شکاف تنه ها سپری می کند.

حشرات مفید در کشاورزی (سن شكارگر):

سن ها حشرات شکارچی هستند که میزبانان آن آفت هایی مانند شته، شپشک، پروانه ها، کنه ها و … می باشند. این حشره با نفوذ در بدن میزبان و تزریق موادی به داخل آن باعث از بین رفتن آنها می شود.

شیرمورچه:

شیر مورچه از خانواده بالتوری ها می باشد و به عنوان یک شکارچی تخم های خود را در داخل گودالی در خاک های نرم قرار می دهد و لارو آن با شکار سایر حشرات زندگی خود را ادامه می دهد. میزبانان این حشره مفید اغلب مورچه ها، سوسک ها و سایر حشرات موجود در خاک می باشد.

حشرات مفید در کشاورزی (مگس شكارگر):

مگس های شکارگر در مراحل لاروی و یا حشره ی کامل از سایر حشرات تغذیه می کنند و باعث نابودی آنها می شوند. حشرات کامل معمولا از شیره ی گیاهان و لاروها از میزبانان خود مانند شته ها، موریانه، زنبور ها و … تغذیه می کنند. این مگس ها از شهد گل و شیره ی آنها تغذیه می کنند و نقش مهمی در گرده افشانی دارند.

سوسک زمینی:

سوسک های زمینی نیز در مبارزه بیولوژیک تا حدودی مفید مواقع می شوند و با تغذیه از میزبانان خود از قبیل حلزون ها، لارو حشرات دیگر مانند شته، کنه و پروانه باعث نابودی آنها و کاهش جمعیت آفات می شوند.

 عنکبوت:

عنکبوت به عنوان یک حشره مفید شکارچی گاهی در مبارزه بیولوژیک مورد استفاده قرار می گیرد و با شکار و تغذیه از مگس ها، پشه ها، ملخ ها و بسیاری آفات دیگر آنها را نابود کرده و باعث کاهش جمعیت این آفات می شود.