بادام گیاهی دگرگشن، از خانواده رزاسه بوده و این گیاه بومی مناطقی مانند ایران، افغانستان، تاجیکستان و چین است. بادام رشد بهتری در خاک های آهکی دارد زیرا نیاز آبی این گیاه پایین بوده و مقاومت زیادی نسبت به کم آبی دارد. 45 تا 65 درصد وزن خشک بادام را چربی های غیر اشباع تشکیل می دهند و مابقی وزن خشک این محصول، سرشار از پروتئین و کربوهیدرات می باشد که منبع غذایی و با ارزشی بوده و به همین دلیل طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد.
لکه آجری برگ بادام با نام Almond Red Leaf Blotch یکی از مهم ترین بیماری های برگی در مناطق بادام کاری می باشد. در اکثر مناطق بادام کاری مخصوصا نقاط سردسیر، این بیماری از مهم ترین عواملی است که باعث خسارت شده و تولید محصول را دچار چالش می کند. میزان خسارت بیماری لکه آجری برگ بادام به رقم، شرایط اقلیمی منطقه و چگونگی مدیریت بیماری بستگی دارد.
علائم بیماری و نحوه خسارت:
بیماری لکه آجری علائم خود را به شکل لکه های بدون شکل خاص به رنگ متمایل به زرد نشان می دهد. با پیشرفت بیماری برگ به مرور کلروفیل خود را از دست داده و زرد رنگ یا نارنجی می شود. در محلی که روی برگ لکه ایجاد شده آن قسمت ها برجسته شده به طوری که قسمت رویی فرورفته می شود.
در اواخر فصل تابستان لکه ها تیره تر شده و به رنگ قهوه ای تبدیل می شود، به مرور خشک شده و می ریزد. ریزش برگ های به شدت آلوده و لکه دار، از تابستان شروع شده و تا اواسط پاییز ادامه می یابد.
فساد پهنـک برگ در نتیجه لکه ها و خزان زودرس برگ های درختان مبتلا به این بیماری، موجب اختلالاتی از نظر عمل کربن گیری (فتوسنتز) که پدیده مهم و حیاتی برای گیاهان است می گردد. کاهش عمل کربن گیـری به طور غیر مسـتقیم در کـاهش میـزان محصول مؤثر واقع می شود.
همچنـین امکـان جـذب و تبـدیل مـواد غذایی را در تابستان برای تشکیل جوانه ها و ذخیره زمسـتانی از آنهـا گرفته می شود. در این شرایط درخت ضعیف شـده و اسـتعداد آن بـرای وقوع سرمازدگی و خسارت سایر عوامل زنده نیز افزایش می یابد.
عامل بیماری و نحوه انتشار:
عامل بیماری لکه آجری بادام قارچ Polystigma amygdalinum می باشد. این قارچ بر روی برگ های آلوده ریخته شده روی زمین، در محل های مرطوب و سایه دار زمستان گذرانی می کند. از اوایل تا اواسط بهار قبل از گلدهی و تا زمان تشکیل میوه در شرایط مرطوب و بارانی، اندام های رویشی قارچ در هوا پخش می شوند و به برگ ها انتقال پیدا کرده و باعث ایجاد آلودگی شروع می شوند. این بیماری فقط دارای آلودگی اولیه می باشد و در برگ های جوان 30 تا 40 روز بعد از آلودگی علائم بیماری ظاهر می شود.
مبارزه با بیماری لکه آجری برگ بادام:
برای جلوگیری از پیشرفت بیماری و مبارزه با عامل بیماری لکه آجری برگ بادام نیاز به انجام دادن یکسری اقدامات به صورت تلفیقی می باشد. روش های مبارزه با این بیماری به شرح زیر است:
استفاده از ارقام مقاوم در کنترل بیماری لکه آجری برگ بادام
- به دلیل گستردگی بیماری، همزمانی سمپاشی با بارندگی های بهاره، عدم رغبت باغداران به سمپاشی در زمان گلدهی و استفاده از ارقام مقاوم یا متحمل به عنوان کاراترین ابزار در مدیریت این بیماری مطرح باشد. بعضی ارقام مانند فرانیس، شکوفه، 12 شاهرود و 6 شاهرود بیشترین مقاومت به این بیماری و رقم امامیه 1، 16 شاهرود، 7 شاهرود و 19 شاهرود حساس‌ترین ارقام به لکه آجری برگ بادام می باشند. ارقام بادام مامایی، نان پاریل، آذر، یلدا، ربیع، سفید، 8، 13، 15، 17، 18 و 21 شاهرود بین این دو دسته هستند و مقاومت متوسطی دارند.
رعایت بهداشت باغ و جمع آوری برگ ها و بقایای گیاهی
- جمع آوری برگ ها و بقایا رو از کف باغ جمع آوری و به بیرون بردن آنها از باغ و منهدم کردن آنها. برگ ها محلی برای تجمع آفات و زمستان گذرانی آنها می باشند با جمع آوری آنها تا حدودی به کنترل جمعیت آفت کمک کنید. گاهی چرای گوسفند از راهکارهای موثر واقع می شود، زیرا گوسفندان برگ ها را از لای کلوخه ها و درزها خارج کرده و می خورند.
شخم زدن
- شخم و زیر و رو کردن خاک، برگ ها و بقایا قبل از باز شدن جوانه ها به نابودی قارچ عامل بیماری و عدم گسترش آن کمک می کند. این عمل بهتر است در زمانی انجام شود که اندام جنسی قارچ بالغ نشده و جوانه ها هنوز باز نشده اند در این صورت با زیر خاک رفتن برگ ها و جابه جایی خاک، خاک غیر آلوده در سطح قرار می گیرد.
مبارزه شیمیایی علیه لکه آجری برگ بادام
- برای مبارزه شیمیایی و سمپاشی علیه این بیماری می توانید از قارچکش های مختلفی مانند بردوفیکس با میزان دز توصیه شده توسط کارشناس گیاهپزشک استفاده کنید.
سمپاشی دوره ای چهارگانه با قارچ کش بردوفیکس به شرح زیر است:
- سمپاشی با بردوفیکس ١۰ در هزار پس از ریزش ٧۰ درصد برگ ها در پاییز
- ١۰ در هزار قبل از تورم جوانه ها
- ۵ در هزار بعد از ریزش گلبرگ ها
- ۵ در هزار بلافاصله بعد از تشکیل میوه
در صورت وجود آلودگی برای جلوگیری از پیشرفت بیماری، سم پاشی با بردوفیکس ۵ در هزار ١۵ تا ٢۰ روز بعد از سمپاشی دوره ای چهارگانه تکرار شود.
⇓با مطالعه این مطالب دانش کشاورزی خود را ارتقا دهید⇓