کود هیومیک اسید نوعی کود آلی است که مزایا و کاربردهای زیادی در کشاورزی دارد. مصرف اسید هیومیک تنها به کشاورزی صنعتی محدود نمی شود و برای نگهداری گل و گیاهان زینتی و تقریبا هر نوع گیاهی لازم و ضروری است. با توجه به اینکه این کود بنیان آلی داشته و از بقایای گیاهان و جانواران در طی سالهای طولانی تهیه شده است، نوعی کود طبیعی محسوب شده و به نسبت سایر کودهای کشاورزی منع مصرف زیادی ندارد. البته برای رسیدن به بهترین نتیجه مصرف این کود ریزه کاری هایی دارد که در ادامه سعی می کنیم به مهم ترین آنها بپردازیم.
چرا باید اسید هیومیک مصرف کنیم؟
فرایند جذب مواد غذایی در خاک بر اساس یک اکوسیستم زنده صورت می گیرد. به بیان ساده تر گیاه برای این که یتواند مواد غذایی را از خاک دریافت کند به یک شرایط خاص و مطلوب نیاز دارد. یعنی اگر حتی مواد غذایی در خاک وجود داشته باشد ولی شرایط جذب مهیا نباشد، گیاه نمی تواند از آن مواد غذایی استفاده کند و به تدریج ضعیف شده و از بین می رود.
شرایط لازم برای جذاب مواد غذایی توسط ریشه گیاه
- ماده آلی: بهترین حالت برای ریشه زایی با قدرت گیاه و رشد و توسعه هر چه بهتر ریشه ها حالتی است که خاک به اندازه کافی ماده آلی داشته باشد. متاسفانه بیش از 95 درصد خاک های کشورمان از لحاظ داشتن ماده آلی فقیر بوده و به این علت ریشه های نمی توانند رشد خوبی داشته باشند و جذب مواد غذایی هم به خوبی انجام نمی شود. مصرف مداوم کود اسید هیومیک در بالا بردن ماده آلی خاک نقش مهمی را ایفا می کند.
- تنظیم PH خاک: قلیایی و یا اسیدی بودن خاک عامل بسیار تاثیر گذاری در جذب شدن و یا نشدن مواد غذایی توسط ریشه خواهد بود. جذب نشدن کود آهن ،کود فسفر و بسیاری از انواع کود ریز مغذی در خاک عموما به دلیل قلیایی بودن خاک اتفاق می افتد. متاسفانه به دلیل بالا بودن بی کربنات فراوان موجود در آب و خاک های کشورمان ممکن است با وجود اینکه عناصر غذایی در خاک ما وجود داشته باشند ولی جذب توسط ریشه صورت نگیرد. حتی ممکن است طبق برنامه غذایی سالانه کود دهی های مختلفی انجام دهیم ولی بخاطر نا مناسب بودن PH گیاه نتواند مواد غذایی را از خاک دریافت کند. مصرف کود هیومیک اسید می تواند در متعادل کردن PH خاک نقش به سزایی داشته باشد و از این طریق جذب مواد غذایی را افزایش دهد.
- تکثیر میکروارگانیسم های مفید: همانطور که گفته شد جذب مواد غذایی در خاک توسط مجموعه ای از موجودات زنده اتفاق می افتد و این موجودات برای بقای خود و هم زیستان خود تلاش می کنند. به عنوان مثال کود فسفر مورد استفاده کشاورزان عموما توسط گیاه قابل جذب نبوده و این کود باید توسط باکتری ها مفید موجود در خاک (فسفوزیت) به فرم محلول و ساده تر تبدیل شود تا گیاه بتواند این ماده را جذب کند. مصرف کود هیومیک اسید به بقا و تکثیر این باکتری ها و بسیاری از موجودات میکروسکوپی دیگری که در خاک وظیفه دارند مواد غذایی را به فرم قابل جذب برای گیاه تبدیل کنند، کمک می کند. برای افزایش جمعیت میکرو ارگانیسم های مفید خاک می توانید از باکتری ای ام استفاده کنید.
- خاصیت کلاته کنندگی هیومیک اسید: جذب مواد غذایی توسط ریشه در گرو فعل و انفعالات شیمیایی بسیاری در خاک اتفاق می افتد. بسیاری از مواد غذایی با آبیاری شسته شده و از دسترش ریشه خارج می شوند. برخی عناصر تمایل زیادی به واکنش با سایر عناصر موجود در خاک دارند. در این صورت ممکن است کودی که مصرف می کنیم با سایر مواد واکنش داده و بعد از چند روز کاملا به یک ترکیب دیگر تبدیل شده باشد. معنای کلات کنندگی اسید هیومیک این است که این کود مانند یک محافظ دور ماده غذایی را گرفته و نه تنها اجازه نمی دهد به آسانی آن ماده غذایی با سایر ترکیبات واکنش دهد. بلکه تا حد زیادی جلوی آبشویی و شسته شدن کود ها را در خاک گرفته و جذب آنها را نیز توسط ریشه گیاه بسیار راحت تر می کند.
مضرات مصرف اسید هیومیک
کود هیومیک اسید چون بنیان آلی داشته و بقایای جانوری و گیاهی تهیه شده است در مقایسه یا سایر کودها محدودیت زیادی در مصرف ندارد. البته باید دقت داشت این کود از شرکت های معتبر تهیه شود تا ناخالصی و عناصر سنگین در آن بکار نرفته باشد. در درختان میوه بهتر است ابتدای فصل بهار از هیومیک اسید استفاده نکنیم و مصرف آن را تا اواخر بهار به تاخیر بیندازیم. در فصل تابستان نیز می توانیم چندین مرحله از این کود معجزه گر برای انواع گیاهان استفاده کنیم.
چون در فرایند تولید کود هیومیک اسید از هیدروکسید پتاسیم استفاده می شود در همه هیومیک اسید ها مقداری پتاسیم نیز وجود دارد. پس وقتی مقدار زیادی هیومیک اسید مصرف می کنید فقط اسید هیومیک تنها وارد زمین نمی شود و در کنار آن پتاسیم و مقداری عناصر دیگر به خاک وارد می شود. پتاسیم عنصری است که با کلسیم در جذب شدن رقابت می کند و برای رشد گیاهان مختلف ایجاد تعادل بین مقدار پتاسیم و نیتروژن امری مهم است. پس بهتر است در مصرف این کود نیز زیاده روی نکنیم و طبق توصیه های کارشناس کشت خود از این کود ارزشمند استفاده کنیم.
مقدار مصرف هیومیک اسید برای هر درخت
مقدار مصرف هیومیک اسید برای هر درخت به عوامل متعددی از جمله سن درخت، نوع بافت خاک، برند کود هیومیک که قصد استفاده از آن را دارید، و عوامل دیگری که به تشخیص کارشناس انجام می شود بستگی دارد.مقدار مصرف هیومیک اسید مایع بسته به آنالیز شرکت تولید کننده و شرایط کشت بین 10 تا 40 لیتر در هکتار می باشد. مقدار مصرف هیومیک اسید پودری نیز بسته به درصد هیومیک و سایر مواد بکار رفته در آن کود بین 1 تا 30 کیلو گرم می تواند باشد که حتما باید توسط کارشناس و مشاور کشت شما این مقدار توصیه شود.
هیومیک اسید برای گیاهان آپارتمانی
برای گیاهان آپارتمانی می توانید در هر لیتر آب 3 تا 6 گرم هیومیک اسید را حل کرده و به نسبت سایز گلدان یک تا سه فنجان از محلول حاصل را درون گلدان بریزید. این کود کمک می کند بافت خاک گلدان نرم تر شده و جذب مواد غذایی توسط ریشه گیاه افزایش پیدا کند. همچنین با مصرف هیومیک اسید سرعت رشد ریشه و شاخه و برگ گیاهان افزایش می یابدو در صورتی که علاقه دارید از گیاهانتان پاجوش بگیرید می توانید هیومیک اسید را با کود 36-12-12 مخلوط کرده و به گیاهان آپارتمانی بدهید.