کرم مفتولی (wireworm)
کرم مفتولی برای بسیاری از گیاهان مثل گوجه فرنگی، سیب زمینی، خیار، پیاز و چغندر مضر است. این کرم همانطور که از نامش پیداست؛ بدنی بسیار باریک دارد و پوست آن شفاف است. سه جفت پا درست پشت سر او قرار گرفته است. رنگ کرم مفتولی، زرد مایل به قهوه ای است و معمولا به ریشه گیاهان حمله کرده و زیر زمین تغذیه می کند. طول کرم مفتولی حدود ۲ تا ۳ سانتی متر است.
گونه بالغ این کرم که به نام سوسک تق زنک (Click beetle) نیز شناخته می شود؛ به اندازه ۷ تا ۱۰ میلی متر با بال هایی به رنگ قهوه ای دیده می شود. این سوسک، شاخک هایی اره مانند دارد و به این علت که اگر به پشت بیفتد می تواند با جهش ناگهانی همراه با صدا دوباره به حالت عادی بازگردد؛ به این نام خوانده می شود.
خسارت کرم مفتولی:
این کرم موجب زرد شدن، عدم رشد و از بین رفتن گیاه می شود. کرم های مفتولی ریشه و ساقه گیاهان را سوراخ کرده و از ان تغذیه می کنند. نوعی از کرم هایی که به کرم گوجه فرنگی مشهور است؛ سوراخهای بسیار بزرگی در ریشه گوجه فرنگی ایجاد می کند.
کنترل کرم مفتولی:
گونه ماده در ۱۲ تا ۱۶ سانتی متری از سطح خاک تخم گذاری میکند تا تخم ها از دشمنان طبیعی و تغییرات آب و هوایی در امان بمانند. اما زمانی که لاروها از تخم بیرون آمده و به سطح خاک می آیند؛ بهترین غذا برای پرندگان هستند بنابراین اگر پرندگان را به سمت مزارع خود بکشانید می توانید به راحتی با جمعیت زیادی از لاروهای کرم مفتولی مبارزه کنید.
استفاده از آفت کش های طبیعی و ارگانیک مثل EcoSMART در مزارع نیز متداول است. از این آفت کش باید به اندازه 2-5 lbs در هر هزار متر مربع به مدت ۲ تا ۴ هفته استفاده کرد. این آفت کش به کنترل جمعیت لاروهای این آفت کمک می کند و چون آسیبی به گیاهان نمی رساند می توان از آنها به دفعات استفاده کرد.
SNS 203 که از مواد آلی تهیه شده است به خاک نفوذ کرده و تخم ها را پیش از وارد شدن به مرحله لاروی از بین می برد.
مرطوب کننده های خاک؛ حاوی سم بوتنیکال پیرترین تقریبا موثر است اما بهتر است به عنوان اخرین راه حل مبارزه درنظر گرفته شود. سموم PyGanic که برای تولید pyrethrin به کار می رود می تواند حشرات مفید مزرعه را نیز از بین ببرد و ممکن است گیاهان را در معرض حمله آفت های دیگر قرار دهد.
برخی از نماتدها از این کرمها تغذیه می کنند؛ بنابراین می توانید جمعیت این نمادها را در خاک افزایش دهید تا به طور طبیعی با کرم مفتولی مبارزه کنند. نماتدها به تخم و لارو کرم مفتولی حمله کرده و آنها را می بلعند.
گذاشتن تله برای لاروها نیز از دیگر روش های مبارزه با کرم مفتولی است. روش طعمه گذاری در تله می تواند به از بین بردم کرم های مفتولی کمک کند. شما می توانید از گوجه فرنگی نیز به عنوان تله استفاده کنید. گوجه فرنگی تله طبیعی بسیار مناسبی برای به دام انداختن کرم های مفتولی است. می توانید یک گوجه فرنگی را از وسط نیسنصفت کرده و در نواحی مختلف از مزرعه قرار بدهید تا طی یک یا دو روز، کرم های مفتولی دور گوجه فرنگی جمع شوند و آنها را از بین ببرید.
البته اگر جمعیت کرم های مفتولی در مزرعه بسیار زیاد باشد؛ حتما باید از روشهای کنترل شیمیایی یا تلفیقی برای مبارزه با آنها استفاده کنید.
برای جلوگیری از رشد بیش از حد و افزایش جمعیت کرم مفتولی باید محصول مزرعه را به تناوب تغییر دهید، بهتر است سیب زمینی را بعد از یونجه و غلات در یک زمین زراعی کشت نکنید.
شخم زدن، مرطوب کردن و خشک نگه داشتن به موقع زمین و از بین بردن علف های هرز به خصوص در زمستان به کاهش جمعیت این آفت کمک می کند.
از سموم کربوفوران گرانول یا دیازینون گرانول نیز می توان به منظور مبارزه شیمیایی علیه این آفت بهره برد.