دانستنی های کاربردی, باغبانی, ویدئو های کاربردی کشاورزی

بهداشت باغ

بهداشت باغ

 بهداشت باغ چیست؟

بهداشت باغ یه معنی آن است که باغداران در طول فصل خواب درختان، باید یکسری اقدامات را انجام دهند تا درختان در شروع فصل رشد با کانون آلودگی کمتری ناشی از آفات و بیمارگر های زمستان گذران روبرو باشند.

برای این منظور باغدار باید بقایای به جامانده از درختان بر روی کف باغ را جمع آوری و یا در صورت عدم امکان، آن ها را با شخم زدن به زیر خاک ببرد. همچنین در طول فصل خواب درختان شاخه های آلوده و خشک شده را هرس، از باغ خارج و آن ها را معدوم نماید. همچنین انجام سایر اقدامات لازم که در ادامه به آن ها می پردازیم.

دلایل اهمیت بهداشت باغ:

باغ را می توان به یک مکانی برای زندگی موجودات زنده اعم از درختان، آفات و بیمارگر ها و میکروارگانیسم های موجود در خاک تشبیه کرد، در صورتی که شرایط برای هریک از این موجودات مهیا باشد می توانند آن مکان را به بهبودی یا به ویرانی بکشانند. ایجاد چنین شرایطی بستگی به اقداماتی که باغدار در طول فصل پاییز و زمستان انجام می دهد، بستگی دارد.

اگر باغدار اصول بهداشتی برای باغ را رعایت کند و سبب بهبود شرایط به نفع درختان و به ضرر آفات و بیمارگرها در فصل بیداری گردد آن موقع است که اهمیت بهداشت باغ به خوبی به نمایش در می آید.

ولی متاسفانه اکثر کشاورزان بر این باورند که در فصل سرما، آفات و بیماری های زراعی و باغی از بین می روند. اما آفات به فرم های مختلف تخم، شفیره، لارو و یا حشره کامل در خاک، سنگ ها و کلوخه ها، زیر پوست درختان و بیمارگر های قارچی و باکتریایی به فرم مقاوم در میوه های مانده روی درخت، برگ های و میوه های ریخته شده پای درخت زمستان گذرانی می کنند. این آفات با آغاز بهار و مساعد شدن شرایط هوایی شروع به فعالیت کرده و درختان را آلوده می کنند.

با رعایت راه کارهای اصولی که برای بهداشت باغ توصیه می شود می توان فرم های زمستان گذران آفات را از بین برد و از شروع فعالیت دوباره آن ها جلوگیری کرد. در این صورت جمعیت آفات و میزان خسارت آنها در فصل باغی پیش رو کاهش خواهد یافت.

 

راه کارهای اصولی در بهداشت باغ:

قرنطینه باغ:

بعد از برداشت محصول، قبل از ورود هرگونه ابزار آلات و ماشین های کشاوری ابتدا ابزار آلات با الکل 70 درصد، آب ژاول یا وایتکس رقیق شده ضدعفونی گردد. لاستیک ماشین آلات باید بدون خاک چسبیده از باغات همسایه وارد باغ شما شود. در غیر این صورت ممکن است این موارد آلوده باشند و باعث ورود آفات و عوامل بیماری زا به داخل باغ شوند.

در صورت نیاز به ورود خاک و کود دامی نیز بایستی دقت شود که از خاک منطقه بدون داشتن سابقه آلودگی به آفات و بیماری ها استفاده شود. کود دامی تهیه شده حتما مراحل فرآوری را به درستی طی کرده و کاملاً پوسیده باشد. برای اطمینان بیشتر، کود دامی بهتر است با گوگرد مخلوط و استفاده شود.

هرس شاخه های آلوده:

هرس مناسب درختان بعد از برداشت محصول با قیچی باغبانی مناسب به باروری بهتر در فصل رشد کمک و سال آوری درختان را کاهش می دهد. لازم به ذکر است زمان هرس بستگی به منطقه دارد هرس زود هنگام می تواند درختان را به سرما حساس تر و سبب خسارت شود. همچنین هرس دیر هنگام در برخی مناطق سبب تاخیر در بیداری درختان و کاهش میزان گلدهی به دلیل عدم تیمار سرمایی می شود.

بنابراین در زمان مناسب منطقه، از طریق هرس سبک شاخه های خشک و مشکوک به آلودگی های قارچی یا باکتریایی مثل شانکر ها یا خسارت پوست خوارها حذف و آن ها را از باغ خارج نمایید. دقت داشته باشید محل هرس باید با چسب باغبانی مسدود و ضدغفونی گردد. از هرس سنگین در اوایل فصل پاییز خودداری نمایید زیرا ممکن است سبب خروج شیره گیاهی و ضعف درخت  در برابر سرمای پاییزه و زمستانه گردد.

جمع آوری بقایای گیاهی در بهداشت باغ:

تمام بقایای گیاهی مانند برگ ها و میوه های ریخته شده پای درخت، درختان شکسته شده و همچنین شاخه های هرس شده باید جمع آوری شود، به بیرون باغ برده و سوزانده شوند. زیرا این بقایا می توانند پناهگاه امن و مناسبی برای زمستان گذرانی فرم های مختلف آفات و عوامل بیماری زا باشند.

در صورت عدم امکان خروج بقایا، حتما خاک باغ در فصل خواب درختان شخم زده شود تا بقایا به زیر خاک برده شوند. باغدارن می توانند برگ درختان را جمع آوری و به چاله ای منتقل و سپس بپوشانند و پس از مدتی، به عنوان خاکبرگ در عملیات چالکود از آن ها استفاده نمایند.

 

بهداشت باغ

جمع آوری بقایای گیاهی

از بین بردن علف های هرز:

علف های هرز برای جذب مواد غذایی از خاک با گیاهان رقابت می کنند و باعث ضعف عمومی در درختان می شوند. همچنین این علف های هرز محل مناسبی برای رشد و زمستان گذرانی عوامل بیماری زا و آفات مختلف می باشد و در صورت افزایش رطوبت هوا در باغات سبب بروز برخی بیماری های قارچی و باکتریایی می شوند.

برخی علف‌ های هرز میزبان واسط برخی عوامل بیماری زا و یا میزبان ترجیحی آنها هستند که همین عامل باعث بروز شدیدتر بیماری و یا آفت در سطح باغ می‌شود. از بین بردن علف‌ های هرز و نیز جلوگیری از رویش مجدد آنها از یکی اصول رعایت بهداشت در باغ می باشد. البته برخی اوقات علف های هرز پناهگاهی برای دشمنان طبیعی محسوب می شوند و یا با گرم شدن هوا به دلیل پوشش گیاهی کف باغ از تبخیر رطوبت خاک جلوگیری می کنند به همین دلیل برخی اوقات توصیه می شود تنها علف های هرز قسمت سایه انداز درختان وجین شوند.

شخم سطحی و نیمه عمیق:

شخم نیمه‌ عمیق و سطحی در قسمت سایه انداز البته لازم به ذکر است دقت نمایید عمق شخم با توجه به سن درختان در نظر گرفته شود تا سبب صدمه مکانیکی به ریشه درختان به ویژه درختان جوان نگردد. به همین دلیل در باغات جوان توصیه می شود عمق شخم بالاتر از 10 سانتی متر نباشد.

با شخم زدن خاک باغ علاوه بر از بین بردن علف های هرز که در رقابت با درختان هستند، فرم های زمستان گذران آفات و بیماری به دلیل فرو رفتن به عمق، عدم تهویه و کمبود اکسیژن از بین می روند. چنین شرایطی سبب کاهش جمعیت آفات و عوامل بیماری زای زمستان گذران و ورود آن ها به فصل رشد می گردد.

یخ آب زمستانه در بهداشت باغ:

استفاده از یخ آب زمستانه یک یا دو مرتبه به صورت آبیاری غرقابی در روز هایی که دمای هوا به 7 درجه زیر صفر می رسد به منظور حذف آفاتی که فرم زمستان گذران آن ها در داخل خاک است، یکی دیگر از اقدامات لازم برای رعایت بهداشت باغ می باشد.

یخ آب زمستانه علاوه بر اینکه سبب یخ زدگی آفات و خفگی آن ها می شود بلکه به عنوان یک عایق محیط ریشه را گرم نگه می دارد و با نگهداری بیشتر آب در خاک باعث افزایش تخلخل و بهبود خصوصیات فیزیکی خاک می شود.

بهداشت باغ

یخ آب زمستانه

رنگ آمیزی تنه درختان در بهداشت باغ:

نوسانات دمایی از قبیل هوای بسیار گرم در طول روز و هوای سرد در طول شب می تواند سبب ترکیدن پوست تنه درخت در نتیجه خروج شیره و هم چنین محل ورود آفات و بیمارگرها شود. برای جلوگیری از به وجود آمدن این مشکل، تنه درختان تا محل انشعاب اصلی با محلول بردو رنگ آمیزی شود. با این اقدام علاوه بر کاهش خسارت آفتاب سوختگی، از خسارت توسط جوندگانی مانند موش و آفات چوب خوار به تنه جلوگیری می شود.

لازم به ذکر است که استفاده از محلول بردو علاوه بر حفاظت از تنه دارای خاصیت ضد قارچی می باشد و از ابتلا درخت به بیماری قارچی جلوگیری می کند و به دلیل خاصیت باکتری کشی می تواند سبب کاهش باکتری های تشکیل دهنده هسته یخی و خسارت سرمازدگی شود.

باغداری در پاییز

رنگ آمیزی تنه درخت

آبیاری پس از برداشت:

بسیاری از باغداران بعد از برداشت محصول باع را رها و فکر می کنند دیگر نیازی به آبیاری درختان نیست. در حالی که درختان و بوته‌ های بالغ تا زمانی که برگ های آن ها سبز هستند به غذاسازی از طریق فتوسنتز و ذخیره آن ادامه می دهند پس تا قبل از زردی کامل برگ رختان و قبل ریزش آن ها یک یا دو مرتبه درختان آبیاری شوند. از آبیاری درختان پس از زردی و خزان برگ ها پرهیز کنید چون سبب ممانعت از ورود درختان به حالت خواب در دوره زمستان می شوند.

اصلاح بافت خاک در بهداشت باغ:

سبک‌ سازی و پوک کردن خاک به ویژه در باغات با خاک سنگین و رسی سبب می‌ شود راندمان آبیاری بهبود و زهکش آب با کیفیت بهتری انجام شود و در نتیجه میزان آسیب پوسیدگی های قارچی ریشه‌ کاهش یابد. یکی از اقداماتی که در فصل پاییز و زمستان برای این منظور می توان انجام داد، دادن کود حیوانی پوسیده همراه گوگرد در سایه انداز درختان می باشد.

چالکود زمستانه:

گیاهانی که از نظر تغذیه‌ ای غنی باشند معمولاً کمتر دچار علایم ناشی تنش های غیر زنده مانند شوری، خشکی و… و تنش های زنده مانند بیمارگرهای قارچی، باکتریایی، نماتد، ویروسی و آفات می شوند. از نظر علمی ثابت شده است گیاه در حالت آماده باش به منظور پاسخگویی دفاعی به این تنش ها قرار می گیرد. بنابراین یکی از اصول رعایت بهداشت باغ توجه به این موضوع است. برای این منظور چالکود زمستانه اهمیت پیدا می کند.

چالکود درختان بعد از ریزش برگ ها و در زمان خواب درختان با کودهای سولفاته مانند سولفات آهن، سولفات روی، سولفات منگنز، سولفات منیزیم، سولفات مس، سولفات پتاسیم به همراه کود دامی پوسیده و گوگرد، کمک می کند تا ریشه در طول زمستان به مرور مواد غذایی را جذب کند و کمبود عناصر در درختان جبران شود و همچنین در بهار با انرژی بیشتری به رشد و نمو خود ادامه داد.

محلول پاشی با فروت ست در بهداشت باغ:

یکی از مشکلاتی که اغلب باغدار ها با آن روبرو هستند سال آوری است یعنی باردهی باغ به صورت متمادی و منظم در طول فصل های بارده نبوده بلکه سالی باردهی بالا بوده و سال دیگر باردهی باغ کاهش می یابد.

سال آوری دلایل زیادی دارد که یکی از دلایل مهم، مشکل ضعف تغذیه ای درختان به ویژه جوانه های رویشی و زایشی در ابتدای فصل بیداری است. برای حل این مشکل تأکید می شود در دو زمان یکی بعد از برداشت میوه و قبل از ریزش برگ ها دومی در اواخر زمستان همزمان با متورم شدن جوانه ها محلول پاشی فروت ست صورت گیرد.

سمپاشی پاییزه و زمستانه:

سمپاشی پاییزه و زمستانه به دلیل کاهش جمعیت زمستان گذران می تواند باعث شود فصل جدید با کمترین خسارت بر اثر آفات و بیماری ها آغاز و ادامه یابد. باغاتی که درگیر بیماری های قارچی از قبیل انواع شانکر ها دانه دار و هسته دار و انواع بلایت های باکتریایی هستند سمپاشی دوره ای:

1-بعد از خزان برگ ها

2- بعد از ریزش گل ها

3- بعد از تشکیل میوه

4- تکرار 14 روز بعد از آن با سموم مسی انجام شود.

لازم به ذکر است باغاتی که درگیر بیماری باکتریایی شانکر هستند باید به پانسمان آن ها اقدام نمایند. زیرا خروج صمغ یا شیره که به دلایل متعددی از قبیل خسارت پوست خوارها، بیماری های قارچی وباکتریایی، صدمات مکانیکی صورت می گردد به مرور سبب ضعف درخت و خشکیدن آن می شود.

در فصل پاییز باغداران می توانند با تراشیدن قسمت های دارای صمغ روی تنه تا رسیدن به بافت سالم، سفید و پانسمان کردن آن نواحی با محلول بردو علاوه بر ضدعفونی کردن آن از گسترش بیماری جلوگیری کنند. توجه فرمایید قطعات تراشیده شده نباید به کف باغ ریخته و رها شوند.

بسیاری از آفات از جمله کنه ها، شته ها و شپشک ها فرم زمستان گذران آن ها روی تنه و شاخه درختان صورت می گیرد به منظور کاهش جمعیت آن ها در فصل بهار حتما سمپاشی در دوره خواب درختان قبل تورم جوانه ها با حشره کش های دورسبان یا اتیون به همراه روغن ولک زمستانه صورت گیرد.

 

با مطالعه این مطالب دانش کشاورزی خود را ارتقا دهید

زمستان گذرانی آفات و بیماری ها

یخ آب زمستانه

چالکود درختان

هرس درختان میوه

 

4.6/5 - (5 امتیاز)

4 نظر در “بهداشت باغ

  1. کاربر کشاورزباشی گفت:

    مطالب مفیدی را ارایه فرموده بودید و کاربردی میباشند

  2. حیات گفت:

    مطالب مهم وکاربردی را عنوان کردین مفید بود تشکر

    1. کشاورزباشی گفت:

      درود بر شما و ممنون از توجه و همراهیتون.

  3. بازتاب: لکه آجری برگ بادام - روش مبارزه با بیماری لکه آجری بادام - فروشگاه کشاورزی اگری اد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *