در این بخش از توصیه های گیاهپزشکی کشاورزباشی به تشریح برنامه غذایی زعفران همراه آب آبیاری، محلول پاشی زعفران، برای رشد پیاز زعفران، افزایش گل دهی و معرفی آفات زعفران خواهیم پرداخت.
برنامه غذایی زعفران:
برنامه غذایی زعفران به صورت کلی که موجب افزایش عملکرد زعفران تا حد چشمگیری می گردد:
_ قبل از کاشت 30 تا 50 تن کود دامی پوسیده به همراه کودهای فسفاته و پتاسه به خاک اضافه کنید.
_ همراه آب اول از اسید هیومیک و ترکیبات فسفر و پتاس بالا به همراه روی و سایر عناصر میکرو استفاده کنید.
_ همراه آب دوم استفاده از اسید هیومیک و ترکیبات ازت بالا به اضافه فسفر همراه با باکتری های تجزیه کننده ازت برای رشد برگ ها و ذخیره مواد غذایی در بنه ها توصیه می شود. استفاده از کود میکرو نیز در این مرحله در افزایش کیفی و کمی محصول تأثیر به سزایی داشته و در برنامه غذایی زعفران توصیه می شود.
محلول پاشی در برنامه غذایی زعفران:
در برنامه غذایی زعفران برنامه تغذیه ای زعفران محلول پاشی نقش ویژه ای داشته و توصیه می شود حتما برنامه ریزی داشته باشید که در زمستان و ماه های بهمن، اسفند و اوایل فروردین ماه هم زمان با تشکیل بنه های دختری نسبت به انجام محلول پاشی ها طی 2 تا 4 مرحله اقدام نمایید. با توجه به وضعیت مزرعه و رشد پیاز ها، استفاده از اسید آمینه ها، جلبک دریایی، عناصر میکرو و ترکیبات فسفر-پتاس بالا که بهترین فرم آن فسفیت پتاسیم است، در برنامه غذایی زعفران توصیه می شود. فسفیت پتاسیم دارای خاصیت ضد قارچی بوده و جذب آن بسیار سریع است.
باید توجه داشته باشید که محلول پاشی زعفران نسبت به سایر روش های کود دهی زعفران بسیار به صرفه بوده و مقدار بسیار کمتری کود مصرف شده و هدر رفت بسیار پایینی نسبت به تغذیه از طریق آبیاری دارد. لذا میتوانید در این بازه ی زمانی بهترین و با کیفیت ترین کود ها را با مقدار بسیار کم استفاده نموده و تاثیر بسیار زیادی ایجاد پیاز های دختری سالم، قوی و درشت برای گلدهی هرجه بهتر در سال آینده داشته باشید.
در این برنامه غذایی زعفران چارچوب کلی نیازهای تغذیه ای زعفران ذکر شده است. برای دریافت برنامه ای دقیق تر و متناسب با موقعیت، خاک، آب و… زراعت خود با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
فنولوژی زعفران براساس رشد اندام های زیرزمینی دارای 6 مرحله است: توجه به مرحله رشدی در برنامه غذایی زعفران
1- مرحله رکود: اواخر اردیبهشت تا اواخر مهر
2- دوره گلدهی: اواخر مهر تا اواخر آبان
3- تشکیل و رشد پیاز های دختری: اواخر آبان تا اواخر آذر
4- مرحله میانی رشد بنه های دختری: اواخر آذر تا اواخر دی
5- مرحله نهایی رشد پیاز های دختری: اواخر دی تا اواخر فروردین
6- تحلیل رشد ریشه و آغاز دوره رکود: اواخر فروردین تا اواخر اردیبهشت هر بنه دختری تشکیل شده در انتهای رشد در سال اول، در سال دوم یک بنه مادری تلقی شده و به این ترتیب چرخه زندگی گیاه تا حدود 14 سال ادامه می یابد.
مرحله رکود زعفران تحت تأثیر وقوع درجه حرارت بالاجهت القای گلدهی و نیز درجه حرارت پایین جهت ظهور گل ها بوده که در کنار آن برخی عوامل به زراعی مانند انتخاب پیاز مادری با وزن مناسب، تاریخ و عمق کاشت بنه و آبیاری عوامل مهمی بر فرآیند گلدهی می باشند. در برنامه غذایی زعفران باید توجه به مرحله رشدی آن داشت و طبق آن مرحله تغذیه را انجام داد.
پس از گلدهی و تشکیل پیاز های دختری رشد این بنه ها تحت تأثیر فراهمی آب و عناصر غذایی خاک می باشد. در سال های ابتدایی دوره رشد، فراهمی عناصر غذایی بیشتر منجر به افزایش تعداد بنه های دختری شده و در سال های بعد منجر به افزایش وزن آنها می شود.
در بهترین برنامه غذایی زعفران همه ی مراحل رشدی طبق زمان بندی و توجه به نیاز های مختلف گیاه با در نظز گرفتن نتیجه ی آزمایش آب و خاک زمین باید در نظر گرفته شود.
افزایش گل دهی با استفاده از برنامه غذایی زعفران
آفات زعفران:
موش:
از مهمترین آفات زعفران که در مزارع خسارت زیادی به بار می آورد می توان موش را نام برد. هجوم موش به پیاز زعفران مزرعه را به نابودی می کشاند. موش ها در اثر زخمی کردن بنه ها باعث فساد و زوال آنها می گردند. مبارزه با موش زعفران:
- استفاده ازطعمه مسموم در داخل مزارع، تونل ها و راهروها: نوع طعمه و نوع سم بسته به نوع موش انتخاب می شود. می توان از طعمه آغشته به فسفردوزنگ و یا طعمه های آماده استفاده کرد.
- استفاده ازدود اگزوز ماشین آلات برای خفه کردن موش ها: از رابط های فلزی و شیلنگ های انتقال آب جهت هدایت گاز به داخل لانه های موش استفاده می شود.
- استفاده از پودرگوگرد: گوگرد را در دهانه لانه موش ریخته و با آتش زدن گوگرد، دود حاصل درون لانه موش پخش شده و این عمل منجر به خفه شدن یا فراری دادن موش می شود.
- استفاده ازقرص فستوکسین: این قرص با آزاد کردن گاز سمی باعث مرگ موش می شود. قرص را داخل پارچه خیس قرار داده و داخل هر سوراخ یک قرص می اندازید. دهانه سوراخ را می بندید به نحوی که گاز حاصل خارج نشود.
خرگوش:
خرگوش از دیگر آفات مزارع زعفران بوده که با زخمی نمودن پیاز ها و خوردن برگ ها می تواند خسارت بالایی به مزارع زعفران وارد نماید.
کنه:
کنه ها غالبا جزء اساسی ترین آفات زعفران بشمار می روند که از محل زخم ها و گاهی قسمت های سالم بنه را مورد حمله قرار می دهد. کنه ضمن تغذیه و ایجاد حفراتی در بنه، شروع به زاد و ولد می کند. عوامل گندزا به راحتی از محل زخم ها و حفرات به داخل پیاز نفوذ کرده و باعث تسریع در نابودی بنه ها می گردند. برای پیشگیری از کنه در مزارع در حال احداث به نکات زیر توجه کنید:
- بیرون آوردن پیاز ها از زمین به صورت خشکه کن انجام گردد.
- بذر های سالم و بدون لکه های تیره برای کاشت زعفران انتخاب گردند.
- پیاز ها قبل از کاشت حتما با قارچکش و کنه کش مناسب ضدعفونی گردند.
- عمق کاشت 15 تا 20سانتی متر انتخاب گردد.
- از آبیاری مزارع در طول تابستان خودداری شود.
- هر دو سال یکبار خاک زراعی سبک در طول تابستان به ارتفاع 1 تا 2 سانتی متر اضافه گردد تا عمق کاشت بنه ها ثابت بماند.
- از انتقال بنه های زعفران مناطق آلوده به سایر نقاط جلوگیری گردد.
تریپس:
از آغاز فصل رویش زعفران تا اواخر آن تریپس ممکن است بر روی برگ ها دیده شود. علائم تریپس روی برگ های زعفران به صورت پیدایش نقاط زرد تا سفید رنگ بوده که پشت این نقاط محل فرو نمودن آرواره های تریپس است. تریپس در مقایسه با سایر آفات زعفران شدت آلودگی و خسارت نسبتا کمتری را شامل شده است.