نکروز پوست هندوانه (سندانی شدن پوست)

هندوانه یکی از محصولات کشاورزی مهم در ایران است. کشاورزان مناطق زیادی از استان های جنوبی ایران به خصوص استان سیستان و بلوچستان به کشت این محصول، مشغول هستند. یکی از مشکلات مهمی که ممکن است برای این محصول کشاورزی پیش آید، نکروز پوست هندوانه است که به اصطلاح به آن سندونی شدن هندوانه یا آبله ای شدن پوست هندوانه می گویند؛ اما علت سندونی شدن هندوانه چیست و چگونه می توان با این مشکل مبارزه کرد؟

علت نکروز پوست هندوانه، سندونی شدن هندوانه(سندانی شدن) یا آبله ای شدن پوست هندوانه

نکروز پوست هندوانه که به آن نکروز پوست باکتریایی نیز می گویند؛ در واقع به ایجاد یک لایه چوب پنبه ای قرمز تا قهوه ای رنگ در پوست هندوانه گفته می شود که در مراحل اولیه نکروز، بازارپسندی و قیمت محصول را کاهش می دهد و در مراحل شدیدتر، ممکن است باعث خسارات مالی بیشتری شود.

در این مقاله کشاورزباشی همراه ما باشید تا علت سندونی شدن هندوانه، راه های پیشگیری و مبارزه با این مشکل را بررسی کنیم.

علت سندونی شدن هندوانه چیست؟

قبل از آشنایی با علت سندانی شدن هندوانه بهتر است کمی با علائم ظاهری این مشکل در هندوانه آشنا شویم:

علائم نکروز پوست هندوانه(سندانی شدن پوست)

سندونی شدن هندوانه یا نکروز پوست، معمولا به صورت نواحی کوچک یا بزرگ چوب پنبه ای، داخل پوست هندوانه دیده می شود. این نواحی معمولا رنگ قرمز تا قهوه ای دارند. لکه های نکروز در پوست باقی می مانند و معمولا به گوشت قرمز هندوانه نفوذ نمی کنند.

نکروز پوست هندوانه می تواند در میوه نارس و یا میوه بالغ ایجاد شود. در مراحل اولیه بیماری، این مشکل از ظاهر میوه ها قابل تشخیص نیست و تنها با شکافتن میوه می توان نکروز را مشاهده کرد؛ اما در مراحل پیشرفته تر، ممکن است علائم ظاهری مانند لکه های قهوه ای ناشی از بافت های مرده نیز، روی پوست بیرونی ظاهر شوند.

این علائم به صورت یکپارچه در مزارع ایجاد نمی شوند؛ بلکه به صورت نقطه ای و تنها در محصول بوته های برخی مناطق مزرعه قابل رویت هستند.

علت سندانی شدن هندوانه

محققان در سال های اخیر روی این مشکل تحقیقات زیادی انجام داده اند. این محققان، از ناحیه چوب پنبه ای هندوانه ها سویه های مختلفی از باکتری را جدا کرده و مورد بررسی قرار دادند. نتایج این بررسی، وجود باکتری های مضر و بیماری زا را نشان نداد؛ بلکه باکتری های طبیعی پوست هندوانه (فلور باکتریایی پوست) در زمان تنش محیطی مانند گرما یا خشکی می میرند.

با مرگ باکتری ها موادی تولید می شود که سلول های اطراف باکتری را از بین می‌ برند. سلول های مرده پوست در کنار هم باعث تولید بافت چوب پنبه ای پوست یا نکروز می شوند. به دلیل نقش باکتری‌ها در سندونی شدن هندوانه، به این مشکل نکروز باکتریایی پوست هندوانه نیز می‌ گویند.

راه های پیشگیری یا درمان نکروز پوست هندوانه

به طور کلی هیچ روش شیمیایی (کود یا سم) برای مبارزه با سندونی شدن هندوانه وجود ندارد. تنها راه کشاورزان هندوانه کار برای جلوگیری از خسارت‌های سندونی شدن، پیشگیری از آن است.

محققان با توجه به علت سندونی شدن هندوانه، برای پیشگیری از این مشکل، راهکارهای زیر را ارائه داده‌اند:

• در مناطق کم آب از کاشت ارقام و واریته‌های حساس به خشکی خودداری کنید.
• در نقاط گرمسیر از کاست ارقام هندوانه حساس به گرما خودداری کنید.
• برای زمین کشاورزی خود برنامه تناوب کشت مناسب انتخاب کنید.
• از کاشت هندوانه در زمین‌هایی که سال قبل هندوانه سندونی در آن کشت شده خودداری کنید.
• در استفاده از کود و سموم کشاورزی اعتدال را رعایت کنید تا به بوته هندوانه تنش وارد نشود.

در این مطلب، علت سندونی شدن هندوانه یا نکروز باکتریایی پوست هندوانه را بررسی کردیم. با توجه به نتایج تحقیقات هیچ عامل بیماری زای انسانی در هندوانه سندونی وجود ندارد؛ اما تاثیر آن بر قیمت و بازارپسندی، باعث ضرر مالی می شود. کشاورزان می توانند با توجه به عامل ایجاد مشکل و روش های پیشگیری از آن، مزرعه خود را در مقابل نکروز پوست محافظت کنند.