بهترین کود گندم

بهترین کود گندم باید بتواند علاوه بر ایجاد رشد ابتدایی قوی خوشه دهی مناسبی را ایجاد کرده و در ادامه به پر کردن و وزن گیری دانه ها کمک کند.البته برای برداشت تناژ بالای 7 تن گندم نباید به دادن تنها یک نوع کود اکتفا کرد و برنامه غذایی اصولی با توجه به نیاز های گیاه گندم در هر محله احتیاج داریم، در ادامه برنامه غذایی اصولی گندم برای برداشت حداکثری را به شما معرفی خواهیم کرد.

با توجه به اینکه هر رقم گندم ویژگی های منحصر به فرد خود را داشته و در هر منطقه ارقام متفاوتی ممکن است کشت شود بهتر است برای انتخاب رقم گندم از جهاد کشاورزی منطقه خود کمک بگیرید.

بسیاری از کشاورزان فقط از کود اوره و کود سیاه برای گندم استفاده می کنند، در حالی که مصرف غیر اصولی این دو کود باعث سفت و شور شدن خاک شده و جمعیت میکروارگانیسم های مفید خاک را کاهش می‌دهد. کود اوره رشد رویشی را افزایش می دهد ولی تاثیری در افزایش خوشه و دانه بندی نخواهد داشت. با توجه به این موضوع که هدف اصلی ما از کاشت گندم برداشت دانه گندم است متاسفانه کشاورزان زیادی از کود دهی برای افزایش خوشه، دانه بندی بهتر و وزن گیری غافل مانده و در نهایت تناژ کم تری برداشت می‌کنند. پس برای افزایش تناژ همانطور که در برنامه کود دهی به فکر افزایش رشد بوته هستیم باید برای افزایش وزن دانه نیز برنامه ریزی کنیم.

آماده سازی زمین قبل از کشت گندم

خاکورزی اولیه

با کمک گاوآهن پس از گاورو شدن زمین، خاک به عمق 25 سانتی متر شخم زده می شود. توجه داشته باشید که بهتر است عملیات خاکورزی حدودا 1 ماه قبل از کاشت انجام شود. یک شخم خوب آن است که عمق آن یکنواخت بوده و بقایای گیاهی کاملا به زیر خاک برود.

خاکورزی ثانویه

با خاکورزی ثانویه بستری مناسب جهت کاشت بذر ایجاد می شود. در این مرحله از دیسک و لولر جهت نرم کردن و تسطیح خاک استفاده می کنند. عملیات دیسک زدن باید با عمق متوسط انجام شده و با توجه به بقایای کشت قبل و کلوخ دار بودن زمین، 2 دفعه و عمود بر هم زده می شود. برای تسطیح نهایی و هموار کردن خاک جهت کاشت بذر و آبیاری مطلوب، استفاده از لولر پس از دیسک الزامی است.

کود برای گندم در زمان کشت

قبل از کاشت گندم برای آماده سازی زمین می توان از کودهای فسفر، پتاس سنگی و اسید هیومیک گرانول نیز استفاده کرد. در ابتدای جوانه زنی و برای توسعه ریشه گندم نیاز بالایی به عنصر فسفر دارد. اما باید توجه داشت بهتر است تمام فسفر مورد نیاز را قبل از کاشت در خاک رها نکنیم. به دلیل تحرک بسیار کم این عنصر و مشکلات جذب نشدن آن مقداری از فسفر مورد نیاز را بعد از سبز شدن گندم به صورت کود اسید فسفریک مصرف کنیم. مصرف این کود برای هر زمین کاملا بستگی به آنالیز آزمایش خاک مزرعه شما داشته و ممکن است برخی مناطق با بیشبود فسفر مواجه باشند که این موضوع باعث بروز مسمومیت در گیاه خواهد شد.

کود بذرمال گندم چیست؟

برای جوانه زنی قوی تر، یکنواخت تر و بهتر گندم بسیاری از کشاورزان قبل از کاشت بذر گندم را به کود مخصوص بذر مال آغشته می کنند. کود های مخصوص بذر مال گندم زیادی در بازار وجود دارد که عموما دارای عنصر روی هستند. اگر بخواهیم یک ترکیب بذر مال بسیار خوب معرفی کنیم ترکیب هیومیک اسید، کلات روی و جلبک دریایی جوانه بهترین تاثیر را در جوانه زنی قوی تر بذرها خواهند داشت.

مراحل کوددهی گندم

دقت در استفاده از هر کود در زمان مناسب و شناسایی نیاز گیاه گندم در هر مرحله است که تفاوت تناژ و میزان برداشت گندم را در زمین ها مختلف رقم می زند. ممکن است دو کشاورز در زمان های متفاوت از یک کود استفاده کنند، و نتیجه رشد در مزرعه کاملا متفاوت باشد، پس باید زمان دقیق مصرف هر کود برای گندم را همیشه مدنظر قرار دهیم.

کود اوره برای گندم آبی

کود اوره برای گندم از قدیم الایام جز اصلی ترین برنامه های کوددهی بوده و برخی کشاورزان سنتی آن را پایه اصلی کشت و کارشان می دانند. مصرف کود اوره برای گندم رشد رویشی را تا حد زیادی تحریک میکند و باعث افزایش رشد و تیره تر شدن رنگ برگ ها و افزایش قد گیاه گندم خواهد شد. مصرف بیش از حد کود اوره یا همان کود سفید ممکن است باعث بروز بیماریهای قارچی، ورس گندم، طغیان شته و سن و حتی افزایش احتمال سرمازدگی در گیاه گندم شود. مصرف زیاد و مداوم این کود باعث سفت و شور شدن خاک شده و در صورتی که ماده آلی به خاک وارد نشود حاصلخیزی خاک سال به سال کاهش پیدا می کند.

کود مناسب اولین آبیاری گندم

در اولین آبیاری گندم بهتر است استفاده از کود اسید هیومیک را در برنامه داشته باشید. این کود به ریشه زایی بهتر و افزایش جذب مواد غذایی در ابتدای کار توسط گیاهچه ها کمک می کند.

کود زمان جوانه زنی گندم

در صورتی که نگران بد سبزی و تنک بودن جوانه ها هستید برای اینکه کشت بصورت کرپه در نیاید میتوانید از کود سولفات روی بعلاوه جلبک دریایی نیز در کنار هیومیک اسید در این نوبت استفاده کنید. استفاده از کود آهن (در صورتی که بیش بود آ]ن نداشته باشید) در این مرحله باعث افزایش فتوشنتز و رشد بهتر گیاه می شود. بعد از جوانه زنی گیاه گندم نوبت به کود پنجه زنی گندم می رسیم. کود مخصوص پنجه زنی گندم در این مرحله ترکیبات مختلفی است که گندم در این مرحله رشدی به آنها نیاز دارد. روی ،آهن، ماده آلی،  فسفر، ازت و پتاسیم جز مهم ترین آنها هستند. در این مرحله می توانید برای هر هکتار 20- 40 لیتر از کود آلی ماراتون در کنار 15 کیلو سولفات روی استفاده کنید.

کود مخصوص رشد ساقه

با گرم تر شدن هوا و رشد طولی گندم مصرف کود اوره اهمیت بیشتری پیدا می کند. در این مرحله برای تقویت رشد طولی بوته می توان بنا به توصیه کارشناس از 50 تا 150 کیلو کود اوره برای هر هکتار گندم استفاده کرد. مصرف انواع کود کلات آهن مانند نانو کود کلات آهن خضرا برای گندم در زمین هایی که زردی ناشی از کمبود آهن دارند در این مرحله توصیه می شود. مصرف 10 کیلو گرم کود سه بیست در این مرحله رشدی گیاه گندم می تواند اساسی ترین نیاز های گیاه گندم را تامین کند. 

کود برای مرحله ایجاد خوشه و دانه

مرحله خوشه گندم در بالا بردن تناژ برداشت اهمیت ویژه ای دارد. انواع کود تقویتی خوشه گندم روی افزایش کمی و کیفی دانه در خوشه اثر گذاشته و در نهایت تناژ محصول رافزایش می دهد. کود اوره برای خوشه گندم کاربرد زیادی نداشته و نمیتوان روی این کود برای افزایش خوشه بندی تمرکز کرد. بهترین کود برای خوشه گندم را می توان انواع کود سولفات روی و 36 12 12 یا کود های ان پی کا پتاس بالا دانست که به خوشه بندی بهتر گندم کمک شایانی می کنند.

نقش کود NPK برای گندم

ازت، فسفر و پتاسیم پر مصرف ترین عناصر کودی برای گندم می باشند. این عناصر را می توان با مصرف کود 20 20 20 برای گندم تامین نمود. این کود با تامین اصلی ترین نیاز های گندم و جو نقش اساسی در بهبود رشد ریشه، بوته و دانه گندم خواهد داشت.

کود های مهم برای گندم

اگر بخواهیم برنامه کودی گندم را خلاصه کنیم و مهم ترین و بهترین کود برای گندم را نام ببریم، کود سه بیست، هیومیک اسید، سولوپتاس و کود آلی ماراتون را نمیتوان از قلم انداخت. اینها تامین کننده نیاز های اصلی گیاه بوده و هر کدام اگر در زمان درست مصرف شوند افزایش عملکرد چشمگیری در میزان برداشت گندم بوجود خواهند آورد.

کود هیومیک اسید برای گندم

کود هیومیک اسید برای گندم را میتوان دو تا چهار مرتبه در هر فصل زراعی مصرف نمود. البته هیومیک اسید با توجه به پایه آلی که دارد میتواند بصورت مداوم در برنامه کودی قرار بگیرد و مصرف همراه تمامی آبیاری ها منعی نخواهد داشت. اما با توجه به مدیریت هزینه های کودی و قیمت گندم معمولا این کود دو تا سه مرتبه توسط کشاورزان مصرف می شود.

نیتروژن برای گندم

نیتروژن یک عنصر حیاتی برای رسیدن به عملکرد بالا در غلات است. گندم در دوره رشد خود نیاز بالایی به نیتروژن دارد. جذب نیتروژن از مرحله نشائی شروع شده و تا پایان رشد گندم ادامه دارد. از ابتدای کاشت تا زمان پنجه زنی به دلیل اینکه مقدار ماده خشک تولید شده هنوز زیاد نیست نیاز به نیتروژن نیز کمتر است. در این مرحله نیتروژن به استقرار بهتر و پنجه زنی قوی گندم کمک می کند. توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد نیتروژن در مرحله پنجه زنی موجب هدر رفتن نیتروژن بر اثر شستشو شده و گیاه را در مقابل بیماری ها و سرمای زمستانه حساس می کند.

فسفر برای گندم

فسفر نقش اساسی در تولید انرژی برای گیاه، ریشه زایی و باردهی گندم دارد. برای اطلاع از میزان مصرف این عنصر مهم داشتن آنالیز خاک ضروری است. قبل از کاشت، بعد از جوانه زنی و در زمان خوشه دهی از مهم ترین زمانها برای کود دهی فسفر برای گندم و جو می باشد. کود های فسفر بالا مانند اوره فسفات، اسید فسفریک و 10 52 10 را می توان بهترین منابع برای تامین فسفر گندم دانست.

پتاسیم برای گندم

پتاسیم یکی از عناصر ضروری و پرمصرف برای گیاهان بوده که با مصرف کودهای پتاس بالا تامین می شود. پتاسیم باعث افزایش جذب آب توسط گیاه، جلوگیری از پژمردگی گیاه، افزایش مقاومت گیاه، کاهش خطر ورس یا خوابیدگی، بهبود کمیت، کیفیت و طول عمر محصول خواهد شد. در دو مرحله ساقه رفتن و پر کردن دانه نیاز گندم به پتاسیم بیشتر است.

گوگرد برای گندم

یکی از عناصر مورد نیاز همه گیاهان گوگرد می باشد. گوگرد هم به عنوان یک ماده غذایی در رشد و باردهی، هم به عنوان اصلاح کننده خاک و هم برای پیش گیری از آفات و بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد. همانطور که می دانید کیفیت گندم به میزان پروتئین موجود در دانه های آن بستگی دارد. حضور گوگرد برای تولید پروتئین بسیار ضروری بوده و کمبود آن نه تنها باعث کاهش کیفیت محصول می شود بلکه رشد گیاه را هم دچار اختلال خواهد کرد. افزایش باردهی، بالا رفتن کیفیت گندم، بهبود رشد رویشی و افزایش طول سنبله گندم بخشی از فواید مصرف گوگرد می باشند. گوگرد همچنین با اصلاح خاک خصوصا در خاک های شور و یا آهکی، جذب مواد غذایی توسط گیاه را تسهیل می کند. در مزارع گندم استفاده از گوگرد مایع که حالت سولفات داشته باشد بیشتر توصیه می شود زیرا جذب آن نسبت به سایر فرم های گوگرد سریع تر می باشد.

نقش ریز مغذی ها برای گندم

امروزه کمبود عناصر ریزمغذی در بسیاری از خاک ها وجود دارد. نیاز گیاه به عناصر ریزمغذی کم است اما برای دست یافتن به رشد بهتر، تامین این عناصر ریزمغذی ضروری می باشد. کمبود هر یک ازین عناصر میکرو می تواند اعمال حیاتی و رشد گیاه را مختل کند. روی، مس، منگنز، آهن، بر، مولیبدن، منیزیم، کلسیم و… جزو ریزمغذی ها یا عناصر میکرو می باشند.به طور کلی در مرحله جوانه زنی و استقرار گیاهچه وجود آهن، روی و منگنز، در مرحله رشد رویشی وجود آهن، روی، منگنز، مس و بر، در مرحله گلدهی تامین آهن و بر و در مرحله پر کردن دانه مس، مولیبدن و بر بسیار ضروری است.

کود آلی برای گندم

متاسفانه اکثر خاک های ایران از نظر وجود مواد آلی فقیر بوده و درصد کربن آلی در آنها زیر 1 درصد می باشد. یکی از راه های موثر جهت افزایش تولید گندم در واحد سطح استفاده از کودهای آلی جهت بالا بردن میزان ماده آلی خاک است. کودهای آلی باعث کاهش مصرف کودهای شیمیایی شده و برای انسان و محیط زیست ضرری ندارند. ترکیبات آلی خواص فیزیکی، شیمیایی، باروری و حاصلخیزی خاک را بالا می برند. کودهای حیوانی، گیاهی و انواع کمپوست ها جزو کودهای آلی محسوب می شوند. کودهای آلی با اصلاح خاک جذب مواد غذایی و کارایی سایر کودها را بهبود می بخشند. مصرف توام ترکیبات آلی و کودهای شیمیایی تحت نظر متخصص مربوطه، عملکرد را بطور چشمگیری بالا خواهند برد.

کود آلی مخصوص گندم و جو گیاه یار

 

کود آلی ماراتون مخصوص گندم، با حاوی مهم‌ترین مواد غذایی مورد نیاز گیاه گندم، توانایی ارتقاء رشد رویشی و افزایش تناژ محصول را داراست. این کود حاوی میکروارگانیسم‌های مفیدی است که به بهبود وضعیت حاصلخیزی خاک کمک می‌کنند و اجازه می‌دهند که عناصر غذایی مسدود شده در خاک به سادگی توسط ریشه‌های گیاه جذب شوند. در هر مرحله، از کود آلی گندم و جو ماراتون بسته به تحلیل خاک، می‌توان 20 تا 40 لیتر آن را در هر هکتار مصرف کرد.

مزایای کود آلی مخصوص گندم و جو ماراتون (گیاه یار)

• افزایش محتوای ماده آلی در خاک
• حاوی مواد غذایی ضروری برای گیاهان گندم و جو
• بهبود چشمگیر حاصلخیزی خاک
• افزایش تعداد میکروارگانیسم‌های مفید در خاک
• ارتقاء قابلیت جذب سایر مواد غذایی موجود در خاک

کود های حیوانی برای رشد گندم

استفاده از کود حیوانی برای گندم علاوه بر تامین بخشی از مواد غذایی مورد نیاز گیاه، به اصلاح بافت خاک نیز کمک شایانی می کند. کیفیت کود حیوانی تحت تاثیر عواملی همچون نوع حیوان، تغذیه حیوان، روش فراوری کود و… بستگی دارد. کود مرغی از نظر وجود عناصر غذایی خصوصا نیتروژن و فسفر بسیار غنی است اما استفاده از آن در خاک های شور اصلا توصیه نمی شود. برای اصلاح خاک مناسب ترین کود حیوانی کود گاو می باشد. کود گاوی جهت افزایش ماده آلی و حاصلخیزی خاک بیشترین کاربرد را دارد. افزایش فعالیت میکروارگانیسم های مفید خاک، تسهیل جذب عناصر غذایی، افزایش رشد رویشی، افزایش تعداد و وزن دانه، افزایش کیفیت دانه و… بخشی از مزایای مصرف کود دامی می باشند. استفاده از کود گاوی فراوری شده قبل از کاشت و مصرف مایع مرغی در طول دوره رشد گیاه طبق نظر کارشناس خبره، در افزایش تناژ اثر فوق العاده ای خواهد داشت.

بهترین برنامه کوددهی گندم آبی

قبل از کاشت هنگام آماده سازی زمین همراه با شخم و دیسک می توان از کودهای گرانوله حاوی ازت، فسفر و پتاسیم به همراه پلت مرغی، گوگرد پودر یا بنتونیت دار و هیومیک اسید گرانوله استفاده کرد.

هنگام کاشت بذر لازم است از کلات روی، اسید هیومیک و جلبک دریایی جهت بذرمال استفاده کرد.

در مرحله پنجه زنی مصرف اسید هیومیک، سه بیست و اسید آمینه بسیار توصیه می شود.

در مرحله ساقه رفتن باید ریزمغذی های کامل به همراه اسید آمینه مصرف کرد.

با ظهور خوشه ها مصرف کودهای پتاس بالا و اسید آمینه ضروری است.

هنگام شیری شدن دانه ها نیز استفاده از کودهای پتاس بالا دوباره باید تکرار شود.

سوالات متداول :

چه کودی برای گندم مناسب است؟

گیاه گندم برای رشد بهتر و باردهی بیشتر نیاز به عناصر غذایی متفاوتی دارد. بنابراین تعریف یک کود به عنوان کود گندم اشتباه بوده و باید ضمن در نظر گرفتن مرحله رشدی گیاه گندم و آنالیز خاک کود مناسب برای همان مرحله رشدی معرفی شود.

چه زمانی به گندم کود دهیم؟

کود دهی گندم از قبل کاشت و مراحل آماده سازی زمین شروع می شود. بعد از جوانه زنی، پنجه زنی، ساقه دهی، مرحله خوشه و پر کردن دانه نیز کود های مخصوص به خود را می طلبد. برای رسیدن به تناژ بالا باید بدانیم در هر یک از این مراحل بهترین کود گندم کدام است و این گیاه در هر مرحله رشدی بیشترین نیاز را به کدام عنصر دارد؟

بهترین کود حیوانی برای گندم کدامند؟

قبل از کاشت گندم می توان از مخلوط کود گاو و گوسفند (به شرط اینکه فراوری کود دامی به درستی انجام شده باشد) برای گندم استفاده نمود. در مرحله پنجه، ساقه و خوشه دهی نیز می توان از کود مایع مرغی برای افزایش رشد گندم استفاده کرد.

کود مورد نیاز گندم در مرحله پنجه زنی چیست؟

در مرحله پنجه زنی گندم برای تامین عناصر ازت، فسفر و پتاسیم مورد نیاز گیاه کود سه بیست، کود ریزمغذی و اسید هیومیک استفاده نمود. استفاده بیش از حد از کود ازت در این مرحله می تواند باعث افزایش احتمال سرمازدگی شود.