باغداری در فصل زمستان

فصل زمستان در باغداری از اهمیت زیادی برخوردار است. باغداری در فصل زمستان یکی از بهترین زمان ها برای تقویت درختان و آماده سازی آنها برای شروع فصل بعد و همچنین مبارزه با فرم های مختلف زمستان گذران آفات و بیماری می باشد. اصول باغداری در زمستان و نکاتی که باید در این فصل برای باغ انجام داد به شرح زیر است:

انجام آزمایش خاک از اصول مهم باغداری در زمستان:

فصل زمستان که درختان در حال خواب هستند و ریشه فعالیتی ندارد یکی از بهترین زمان ها برای کوددهی و تامین کمبودهای درختان بوده تا فصل جدید با قدرت شروع به رشد و نمو کنند. قبل از کوددهی باید از میزان کمبود عناصر در خاک اطلاع داشت و با توجه به آن برنامه غذایی درستی را برای تغذیه درختان اجرا کرد. با انجام آزمایش خاک در زمستان قبل از کوددهی می توانید اطلاعات کافی در مورد میزان عناصر موجود در خاک بدست بیاورید و تغذیه درست و اصولی برای درختان را اجرا کنید.

بهداشت باغ

بهداشت باغ مسئله ای است که برای کنترل بسیاری از آفات و بیماری های گیاهی توسط کارشناسان توصیه می شود ولی در بسیاری از مواقع به درستی انجام نمی شود. بهداشت باغ به این معناست که هر گونه باقی مانده گیاهی مثل میوه، شاخه های هرس شده و برگ و… بصورت کامل باید از باغ بیرون رفته و یا معدوم شود. این بقایا منبع انتقال بسیاری از آفات و بیماری ها از سالهای قبل به فصل پیش رو است. فصل زمستان بهترن زمان برای جمع آوری و معدوم سازی این بقا است.

باغداری در فصل زمستان و چالکود درختان:

بعد از تفسیر نتیجه آزمایش خاک می توانید نسبت به کوددهی اقدام کنید. بهترین روش برای رساندن مواد غذایی به درختان در زمستان چالکود می باشد. در اطراف درختان به اندازه سایه انداز آنها باید تعدادی چاله حفر شوذ و چاله ها با انواع کود مانند ترکیبات سولفاته و کود دامی پوسیده پر شود. ریشه در طول فصل زمستان به مرور برای جذب مواد غذایی به سمت آنها حرکت می کنند و با جذب و ذخیره ی آنها در خود فصل بهار با توان بیشتری به رشد و گسترش خود ادامه می دهد.

رنگ آمیزی تنه با محلول بردو در زمستان:

برای محافظت از تنه درختان در برابر سرمازدگی، آسیب جوندگان، اختلاف دمای شبانه روز و همچنین درمان بیماری قارچی شانکر و شیره دادن تنه درختان، باید آنها را با محلول بردو رنگ آمیزی کرد. از قسمت پایین تنه و نزدیک خاک تا جایی که شاخه ها روییده شده با محلول بردو آغشته نمایید. بردو علاوه بر درمان بیماری شانکر از تنه درختان در برابر تنش سرمایی محافظت می کند.

هرس درختان:

حذف و هرس شاخه های آسیب دیده، زخمی یا دارای آلودگی در فصل زمستان که درختان در حالت خواب هستند می تواند در کاهش جمعیت آفات در فصل پیش رو تا حددوی موثر باشد. توجه داشته باشید که شاخه های هرس شده را به بیرون باغ برده معدوم کرده یا بسوزانید. گاهی هرس زمستانه یا هرس خشک به منظور بریدن و حذف شاخه های اضافی انجام می شود با انجام این کار در فصل رویش شاخه ها با فاصله بهتری نسبت به هم قرار دارند و نور خورشید به طور کامل به همه قسمت های درخت می تابد و تهویه بین شاخه ها به درستی صورت می گیرد.

یخ آب زمستانه یکی از اصول باغداری در زمستان:

آفات و بیماری ها به فرم های مختلف در خاک و زیر زمین زمستان گذرانی می کنند. یکی از روش های کاربردی برای مبارزه با زمستان گذرانی آنها یخ آب زمستانه می باشد. یخ آب یا آبیاری غرقابی یک روز قبل از اینکه دمای هوا به سرمای قابل توجهی (منفی 7 درجه سانتی گراد) برسد در از بین بردن بسیاری از تخم ها، لارو ها و حشرات کامل و کنترل بیماری های قارچی و باکتریایی بسیار موثر می باشد.

غرقاب کردن خاک درختان منجر به یخ زدن سطح خاک شده و مانع از تنفس کرم‌ها و آفات می‌شود. به علاوه باعث بهبود خواص فیزیکی  و ایجاد تخلخل در خاک می شود. همچنین یخ آب به عنوان یک عایق عمل کرده و در سرمای شدید محیط اطراف ریشه را گرم نگه می دارد و از سرمازدگی ریشه درختان جلوگیری می کند.

سمپاشی زمستانه:

همانطور که گفته شد بسیاری از آفات گیاهی زمستان را به صورت تخم یا حشره کامل روی درختان یا زیر پوشته درختان سپری می کنند (مانند تخم شته زرشک، حشره کامل و پوره های بالشک پسته، شته ها و سپردارهای درختان میوه هسته دار، کنه های درختان هسته دار و دانه دار و…) بنابراین سم زمستانه یکی از مهم ترین اقدامات باغداری در فصل زمستان بوده و سمپاشی زمستانه در اوایل اسفند ماه (دو هفته قبل از بیدار شدن درختان) می تواند نقش مهمی در کنترل اینگونه آفات داشته باشد.

در طول فصل چون درختان در حال رشد هستند برای مبارزه با این آفات میزان دز مصرفی سموم را کاهش می دهند تا آثار مخربی روی درختان و عملکرد آنها نداشته باشد. اما در زمستان چون درختان در حال خواب هستند می توان میزان دز مصرف سموم را افزایش داد و فرم زمستان گذران آنها را که با شروع فصل به درختان آسیب می زنند را از بین برد. برای سمپاشی زمستانه از سموم حشره کش دیازینون، اتیون، دورسبان به همراه روغن ولک با میزان دز تعیین شده توسط کارشناس استفاده کنید.

روغن ولک بزنیم یا نزنیم؟

استفاده کردن و یا نکردن از روغن ولک مسئله ای نیست که بتوان بصورت یک فرمول کلی برای همه کشاورزان توصیه نمود. تنها روش برای اینکه بتوانید تصمیم درستی بگیرید که امسال نیازی به استفاده از روغن ولک در باغ هست یا خیر تفسیر شرایط سال گذشته باغ توسط کارشناس است. زیرا استفاده مکرر و بیش از حد این ترکیب بدون در نظر گرفتن شرایط باغ می تواند باعث بروز خسارت در درختان شود.

روغن ولک چیست؟ رعایت زمان و دز مصرف روغن ولک اهمیت ویژه ای دارد. روغن ولک معمولا با هدف تامین نیاز سرمایی و یا کاهش جمعیت آفات مورد استفاده قرار می گیرد. در صورتی که برای تامین نیاز سرمایی درختان از روغن ولک استفاده می کنید در نظر داشته باشید این روغن تنها در صورتی تاثیر گذار خواهد بود که 70 درصد از نیاز سرمایی درختان بصورت طبیعی تامین شده باشد و روغن میتواند در 30 درصد باقی مانده به کمک ما بیاید.

سوالات متداول

انجام دادن سمپاشی زمستانه بصورت هر ساله ضروری است؟

این امر بسته به میزان و تعداد آفات و بیماری های باغ شما بوده و در صورتی که جمعیت برخی عوامل بیمارگر در باغ زیاد باشد انجام سمپاشی زمستانه کمک زیادی به کنترل آفات می کند.

هر سال باید روغن ولک استفاده کنیم؟

استفاده هرساله از روغن ولک می تواند باعث ایجاد آسیب های جدی به گیاهان شده و مکانیسم های طبیعی گیاهان را مورد اثر قرار می دهد. پس قبل از تصمیم گیری  در مورد استفاده از روغن ولک از یک کارشناس مشورت بگیرید.

در زمستان درختان نیاز به آبیاری دارند؟

در صورتی که بارندگی در حد مطلوب وجود داشته باشد نیازی به آبیاری درختان نیست. آبیاری زیاد و اشباع شدن خاک از آب بصورت مداوم نیز باعث آسیب به ریشه می شود، اما با توجه به خشکسالی و کمبود بارندگی، در برخی مناطق یک تا سه آبیاری در طول فصل خواب برای درختان لازم است.